Ngành công nghiệp sáng tạo – gia tăng giá trị sản phẩm

Từ giữa những năm 90 của thế kỷ 20, thuật ngữ ngành công nghiệp sáng tạo đã xuất hiện đầu tiên ở nước Anh. Theo định nghĩa của Unesco, công nghiệp sáng tạo bao gồm những hoạt động bắt nguồn từ sự sáng tạo, kỹ năng, năng khiếu cá nhân có tiềm năng tạo ra của cải, việc làm qua quá trình khai thác quyền sở hữu trí tuệ. Tại châu âu ngành công nghiệp sáng tạo có sự đóng góp lớn cho nền kinh tế, tạo ra khoảng 3% GDP và việc làm cho khoảng 6 triệu người.

1. Ngành công nghiệp sáng tạo tại Việt Nam

Tại Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa như hiện nay, ngành công nghiệp sáng tạo đang trở thành phương tiện mạnh mẽ, thúc đẩy nền kinh tế. Ngành thiết kế nói riêng và ngành công nghiệp sáng tạo nói chung vẫn còn không ít hạn chế. Tuy nhiên còn nhiều hạn chế đi sau nhiều nước trong khu vực. Sản phẩm tốt nhưng giá trị chưa cao, một phần là chưa có sự đầu tư thích đáng cho khâu thiết kế sáng tạo, khâu quan trọng đem lại nhiều giá trị gia tăng cho sản phẩm.

Theo Thạc sĩ Trương Văn Quý – Giám đốc trung tâm đào tạo Digital Marketing EQVN:

“Mỗi một thiết kế đều có tác động nhất định đối với người dùng thông qua cảm nhận thiết kế. Thiết kế xây dựng giá trị cộng thêm, bán sản phẩm với giá cao hơn, thông qua đó cải tiến được chất lượng.”

Nhằm tăng cường, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực thiết kế và phát triển sản phẩm, tạo cạnh tranh hàng hóa nội địa ở cả trong và ngoài nước.

Nhiều chương trình hoạt động trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo, điển hình như hội thảo chuyên ngành, hội nghị quốc tế hướng đến thị trường đa quốc gia, thiết kế cho hoạt động marketing và kinh doanh của doanh nghiệp. Các xu hướng mới trong xây dựng hình ảnh thương mại, ứng dụng công nghệ trong thiết kế sáng tạo, cuộc thi thiết kế và giao dịch thương mại giữa các nhà thiết kế, doanh nghiệp thiết kế với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu Việt Nam.

Các chương trình này nhận được sự quan tâm của các doanh nghiệp trong nước cùng trao đổi thiết kế, chia sẻ kiến thức về văn hóa thiết kế, đổi mới sáng tạo, giá trị thiết kế áp dụng đối với đổi mới sáng tạo điều này góp phần không nhỏ vào hoạt động phát triển của doanh nghiệp, từ đó góp phần nâng tầm thương hiệu Việt.

Rất nhiều mặt hàng trong nước được đánh giá cao về chất lượng nhưng chưa thực sự đem lại giá trị thẩm mỹ cao như dày dép, dệt may. Một trong những lý do là do doanh nghiệp chưa thực sự nghiêm túc đầu tư vào khâu thiết kế sáng tạo kiểu dáng, sáng tạo mẫu mã.

2. Vai trò của thiết kế

Thiết kế đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu. Mặc dù nhiều doanh nghiệp đã có những thiết kế đẹp nhưng như thế là chưa đủ trong kinh doanh. Đối với thiết kế cần có những thiết kế hiệu quả, cần có thiết kế phù hợp với xu hướng, phù hợp với tâm lý khách hàng, phù hợp với thị trường.

Theo một số khảo sát, đầu tư cho nghiên cứu phát triển không được ưu tiên. Gần đây mọi người có thể thấy Bitis Hunter đây là một sản phẩm giày về phong cách sống, về lifestyle khá thành công đem lại doanh thu lên đến 50 triệu đô doanh thu ngay tại thị trường việt nam.

Điều này cho thấy năng lực thiết kế của một số doanh nghiệp của Việt Nam khá là tốt. Bên cách đưa ra thiết kế phù hợp với phong cách và nhu cầu giới trẻ bằng cách đầu tư cho nghiên cứu xu hướng, dữ liệu mua bán của chính Bitis để biết được màu sắc nào đang thịnh hành, xu hướng thiết kế nào được đón nhận. Họ kết hợp chương trình truyền thông trên youtube với các clip để gửi gắm cái hồn thiết kế, câu chuyện thiết kế vào sản phẩm. Đó là một minh chứng rõ nét khi doanh nghiệp đầu tư vào thiết kế đã gặt hái được những thành công nhất định”.

Không thể phụ nhận rằng, ngành thiết kế nói riêng và ngành công nghiệp sáng tạo nói chung hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế và đi sau nhiều quốc gia trên thế giới, việc sáng tạo mẫu mã, kiểu dáng chính là chìa khóa cho các doanh nghiệp.

Theo thạc sĩ Trương Văn Quý – Giám đốc trung tâm đào tạo Digital Marketing EQVN:

“Việc đầu tư vào thiết kế có thể tạo ra điểm nhấn thương hiệu, tạo khác biệt, tạo ra lợi thế cạnh tranh. Nghiên cứu thị trường gần đây, phong cách thiết kế của nhiều ngành không chỉ thiết kế theo từng thị trường mà có thể được tùy chỉnh theo từng người sử dụng có thể ghi tên cá nhân lên sản phẩm. Nếu như chúng ta có thể đầu tư vào công nghệ in ấn nhiều hơn ta có thể tạo ra nhiều sản phẩm phù hợp cho nhiều phân khúc thị trường.”

Hiện nay nhiều doanh nghiệp đã hiểu được tầm quan trọng của thiết kế mong muốn đầu tư thích đáng cho khâu này nhưng thực tế lại không đơn giản như vậy.

Chuyên gia nước ngoài đánh giá cao khả năng sáng tạo của các bạn thiết kế Việt Nam. Tuy nhiên chúng ta không có nhiều thiết kế thành công ở góc độ trong sản phẩm, dịch vụ, thương hiệu. Để giải quyết vấn đề này, bộ phần thiết kế cần am hiểu về thị trường hơn, am hiểu về thị hiếu, thẩm mỹ của người tiêu dùng của khách hàng hơn trên từng sản phẩm chúng ta làm.

Bên cạnh đó, ở góc độ doanh nghiệp để hỗ trợ ra được sản phẩm tốt, bên cạnh bổ sung kỹ năng này cho bộ phận thiết kế ta cần sự hỗ trợ của các bộ phận tập trung cho vấn đề nghiên cứu và phân tích thị trường, bộ phận này cung cấp nhiều thông tin quan trọng giúp cho người thiết kế có nhiều dữ liệu, định hình thiết kế chính xác hơn, giúp người làm thiết kế có sản phẩm thiết kế hiệu quả thực sự trong vấn đề kinh doanh.

Việc kết nối nhiều kỹ năng như am hiểu thị trường, am hiểu thị hiếu xu hướng người tiêu dùng cộng với khả năng sáng tạo vốn có của nhà thiết kế Việt Nam sẽ tạo ra nguồn lực thiết kế hiệu quả, giúp doanh nghiệp việt nam thành công hơn trong môi trường kinh doanh, thương hiệu việt nam lên tầm thế giới ”.

3. Tổng kết

Không còn nghi ngờ gì nữa, thiết kế sáng tạo là một khâu vô cùng quan trọng mang lại nhiều giá trị gia tăng cho sản phẩm. Để đưa sản phẩm vươn tầm thế giới, chắc chắn đây là một trong vấn đề doanh nghiệp cần đầu tư đáng kể.

: